نماز میت و احکام آن
فضیلت نماز میت
امام علی(ع) فرمود: «هرکس به دنبال جنازهاى برود خداوند تبارک و تعالى چهار حصّه از ثواب براى او مینویسد. یک قسمت براى اینکه به دنبال جنازه رفته است و قسمت دیگر، به جهت خواندن نماز میّت و قسمت دیگر، براى انتظار کشیدن تا پایان دفن و قسمت دیگر، هم براى تعزیت صاحب مصیبت»
همچنین در روایات آمده است که ایستادن در صف آخر نمار میّت، با فضیلتتر از صفهای جلویی است(برعکس نماز جماعتهای شبانهروزی که صف اول دارای فضیلت بیشتری است)
برای دیدن مطالب بیشتر به ادامه بروید.
همچنین در روایات آمده است که ایستادن در صف آخر نمار میّت، با فضیلتتر از صفهای جلویی است(برعکس نماز جماعتهای شبانهروزی که صف اول دارای فضیلت بیشتری است):
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «در نماز میّت بهترین جاى، صفّ آخر است».و «بهترین صفها در نمازهاى یومیّه، صف اول است و بهترین آنها در نماز میّت، صف آخر میباشد».
در ادامه این روایات آمده است که به جهت اختلاط نشدن زنان با مردان، زنان برای رعایت این فرمایش رسول خدا(ص) به صف آخر رفتند، و هر چند رسول خدا(ص) مرادشان از این فرمایش زنان بود، امّا چون به طور مطلق بر زبان آنحضرت جارى شد فضیلت آن هم به طور مطلق بوده و شامل مردان و زنان میشود.و ایستادن در صف آخر برای صفهای مردان و ایستادن در صف آخر برای صفهای زنان فضیلت دارد.
آموزش خواندن نماز ميت
مسأله615. نماز ميت پنج تكبير دارد و اگر نمازگزار پنج تكبير به اين ترتيب بگويد كافي است: بعد از نيت و گفتن تكبير اول بگويد:
أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلاَّ اللهُ وَأنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله
بعد از تكبير دوم بگويد:
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد
و بعد از تكبير سوم بگويد:
اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ
و بعد از تكبير چهارم، اگر ميت مرد است بگويد:
اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِهذا الْمَيِّتِ
و اگر زن است بگويد:
اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ الْمَيِّتِ
و بعد تكبير پنجم را بگويد و بهتر است بعد از تكبير اول بگويد:
أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسوُلُهُ أَرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشْيراً وَنَذِيراً بَيْنَ يَدَي السَّاعَةِ
و بعد از تكبير دوم بگويد:
اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَبَارِكْ عَلي مُحَمَّد وَآلَ مُحَمَّد وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد كَأفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ وَبَارَكْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلي إبْرَاهِيمَ وآلِ إِبْرَاهِيم إنَّك حَمِيدٌ مَجِيدٌ وَصَلِّ عَلي جَمِيعِ الأَنْبِيَاءِ والْمُرْسليِنَ وَالشُّهَداءِ وَالصِّدّيقِينَ وَجَمِيعِ عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِين
و بعد از تكبير سوم بگويد:
اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمينَ وَالْمُسْلِماتِ الأَْحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأَْمْوَاتِ تَابِع بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ بِالْخَيْرَاتِ إِنَّكَ مُجِيبُ الدَّعَوَاتِ إِنَّكَ عَلي كُلَّ شَيْء قَدِير
و بعد از تكبير چهارم اگر ميت مرد است، بگويد:
اَلّلهُمَّ إِنَّ هَذَا عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدِكَ وَابْنُ أمَتِكَ نَزَلَ بِكَ وأَنْتَ خَيْرُ مَنْزُول بِه اَلّلهُمَّ إنَّا لاَ نَعْلَمُ مِنْهُ إلاَّ خَيْراً وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِه مِنَّا اَلّلهُمَّ إِنْ كَانَ مُحْسِناً فَزِدْ في إِحْسَانِه وَإنْ كَانَ مُسِيئاً فَتَجَاوَزْ عَنْه وَاغْفِرْ لَهُ. اَلّلهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَكَ في أعْلي عِلِّيِّينَ وَاخْلُفْ عَلي أهْلِهِ في الغَابِرِينَ وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين
و بعد تكبير پنجم را بگويد. ولي اگر ميت زن است بعد از تكبير چهارم بگويد:
اَلّلهُمَّ إِنَّ هَذَه أمَتُكَ وَابْنَةُ عَبْدِكَ وَابْنتُ أمَتِكَ نَزَلَتْ بِكَ وأَنْتَ خَيْرُ مَنْزُول بِه اَلّلهُمَّ إنَّا لاَ نَعْلَمُ مِنْهَا إلاَّ خَيْراً وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِهَا مِنَّا، اَللّهُمَّ إِنْ كَانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ في إِحْسَانِهَا وَإنْ كَانَت مُسِيئةً فَتَجَاوَزْ عَنْهَا وَاغْفِرْ لَهَا اَلّلهُمَّ اجْعَلْهَا عِنْدَكَ في أعْلي عِلِّيِّينَ وَاخْلُفْ عَلي أهْلِهَا في الغَابِرِينَ وَارْحَمْهَا بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين
مسأله616. بايد تكبيرها و دعاها را طوري پشت سر هم بخواند، كه نماز از صورت خود خارج نشود.
مسأله617. كسي كه نماز ميت را به جماعت ميخواند، بايد تكبيرها و دعاهاي آن را هم بخواند.
مستحبات نماز ميت
مسأله618. چند چيز در نماز ميت مستحب است:
اول ـ كسي كه نماز ميت ميخواند با وضو يا غسل يا تيمم باشد و احتياط مستحب آن است كه در صورتي تيمم كند كه وضو و غسل ممكن نباشد،يا بترسد كه اگر وضو بگيرد، يا غسل كند به نماز ميت نرسد.
دوم ـ اگر ميت مرد است، امام جماعت يا كسي كه فرادي بر او نماز ميخواند، مقابل وسط قامت او بايستد و اگر ميت زن است، مقابل سينهاش بايستد.
سوم ـ پا برهنه نماز بخواند.
چهارم ـ در هر تكبير دستها را بلند كند.
پنجم ـ فاصله او با ميت به قدري كم باشد، كه اگر باد لباسش را حركت دهد به جنازه برسد.
ششم ـ نماز ميت را به جماعت بخواند.
هفتم ـ امام جماعت تكبير و دعاها را بلند بخواند و كساني كه با او نماز ميخوانند آهسته بخوانند.
هشتم ـ در جماعت اگر چه مأموم يك نفر باشد، عقب امام بايستد.
نهم ـ نمازگزار به ميت و مؤمنين زياد دعا كند.
دهم ـ پيش از نماز سه مرتبه بگويد: «الصَّلاة».
يازدهم ـ نماز را در جايي بخوانند كه مردم براي نماز ميت بيشتر به آنجا ميروند.
دوازدهم ـ زن حايض اگر نماز ميت را به جماعت ميخواند، در صفي تنها بايستد.
مسأله619. خواندن نماز ميت در مساجد مكروه است ولي در مسجد الحرام مكروه نيست.
منابع
طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی مع التعلیقات، تعلیقات: امام خمینی، خویی، سید ابو القاسم، گلپایگانی، سید محمد رضا، مکارم شیرازی، ناصر، ج 1، ص 334، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب(ع)، قم، چاپ اول، 1428ق؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 338، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.
[2]. توضیح المسائل (محشّی)، ج 1، ص 334.
[3]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 161، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[4]. «قیراط» از ریشه «قرط» و جمع آن «قَرَارِیط» است که به این معانی آمده است: یک قسمت از بیست و چهار قسمت چیزى (24/ 1)، نیم دانگ و یا یک چهارم از یک ششم دینار. همچنین گفته میشود که عبارت از نصف یک دهم دینار است. در نزد یونانیان عبارت است از یک حبّه خرنوب (نوعى سیب بد مزه) و نیم دانگ است، و درهم نزد آنها دوازده حبه است. در مساحت عبارت از پهناى یک انگشت است. بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص 712، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، 1375ش.
[5]. من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 161.
[6]. همان، ص 169.
[7]. شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 1، ص 306، کتاب فروشی داوری، قم، چاپ اول، 1385ش.
[8]. عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی، ذکری الشیعة فی أحکام الشریعة، ج 1، ص 448 – 449، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1419ق؛ مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق و مصحح: رسولی، سید هاشم، ج 14، ص 32، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1404ق.
برگرفته از سایت : http://islamquest.net